tapczan.info

Przez ostatnie 60 lat Matka Ziemia musiała tolerować tysiące wybuchów nuklearnych w swojej atmosferze, nad i pod poziomem lądu i mórz. Testy miały na celu dopracowanie formuły broni, która spowoduje całkowite zniszczenie rodzaju ludzkiego – lub inaczej – zapewni równowagę sił i wieczny pokój. Wystawa w warszawskiej Yours Gallery dokumentuje amerykańskie próby w ramach atomowego wyścigu zbrojeń.

Konkretniej: zdjęcia prezentowane w ramach “100 Słońc” pokazują próby nad ziemią i oceanem przeprowadzane w USA między 1945 i 1963, kiedy dwa światowe mocarstwa ustaliły, że nie będą testować broni nuklearnej na powierzchni. Zdjęcia, robione przez żołnierzy i naukowców podczas testów, w ramach swojego projektu zebrał amerykański fotografik Michael Light. Duża część z nich znajdowala się w tajnych archiwach wojskowych. Od 2003 można je oglądać także w tej książce.

Trudno w kilku słowach opisać atmosferę tych fotografii. Jest w nich coś z ogromu kosmosu i wszystkich gwiazd, ktore przecież także są napędzane energią jądrową. Na zdjęciach pokazujących próby przeprowadzane w nocy na pustyni widać z jednej strony pustkę i spokój, na tle ktorego prezentuje się ogromna energia wyzwolona w setnych częściach sekundy. Fantastyczne są kolory światła, kształty chmury pyłu, jej oświetlenie i wielka skala zjawiska. Na części zdjęć można zobaczyć też ludzi, którzy z mniejszej lub większej odległości obserwują niszczycielską moc/potęgę militarną swojego kraju.

Zdjęcia opisane są zdawkowymi komentarzami, które zawierają: kryptonim testu, datę, miejsce oraz moc ładunku. Dzięki temu można obserwować, jak z czasem rosła zachłanność amerykańskich wojskowych. Bomby zrzucone w 1945 na dwa japońskie miasta miały moc odpowiednio 13 i 21 kiloton TNT i zabiły w tym samym roku 220 tysięcy ludzi. Moc ładunków testowanych w latach 60. liczono już w megatonach, a najmocniejszy przygotowany w ramach rozwoju amerykańskiej broni jądrowej osiągnął 25 megaton. Zdecydowanie najwięcej testów przeprowadzono na poligonie Nevada, część także na Oceanie Spokojnym, Alasce i w innych częściach interioru. Odszkodowania wypłacone ludziom poszkodowanym w wyniku testów wyniosły już ponad 1,4 miliarda dolarów. Koszt calego programu szacuje się na 5,8 tryliona dolarów wg wartości z 1996.

Właściwie tyle powinno wystarczyć, by zachęcić ludzi zainteresowanych fotografiką do odwiedzenia wystawy. Każde ze zdjęć jest inne pod względem kompozycji (raczej przypadkowej), kolorów, formy wybuchu. Część zdjęć można zobaczyć na stronie Yours Gallery.

Michael Light “Sto słońc”

Yours Gallery, Warszawa, Krakowskie Przedmieście 33

wystawa czynna do 31.12, codziennie 11.00-20.00