David S. Landes – Bogactwo i nędza narodów

|May 12, 2010|literatura|2

David S. Landes - Bogatwo i nędza narodów

Przyczyny bogactwa i nędzy narodów są złożone. Jedno jest jednak pewne. Lektura książki Landesa z pewnością nikogo nie uczyni uboższym.

Landes w opublikowanej po raz pierwszy w 1998 roku książce stara się wyjaśnić z czego wynika obecny podział świata na kraje biedne i bogate, biorąc pod lupę uwarunkowania geograficzne i klimatyczne, a także wzajemne przenikanie się religii, nauki i polityki. Dużą rolę przypisuje kulturze, wychowaniu, ludzkim przyzwyczajeniom, które mimo, że pozornie mogą wydawać się osiągnięciem i krokiem naprzód, w dłuższej perspektywie okazują się obciążeniem prowadzącym do gospodarczego załamania (patrz – socjalne przywileje amerykańskich robotników przemysłu samochodowego vs. Japan). Autor pokazuje, jak na przestrzeni dziejów ludzkości kraje bogaciły się i upadały, przedstawia rozwój średniowiecznej Europy, epokę Wielkich Odkryć Geograficznych, opisuje ścieżkę, jaką podążały Chiny i Japonia, wyjaśnia jak przebiegała rewolucja przemysłowa.

Szuka podobieństw, ale nade wszystko wskazuje różnice. Pozorne oczywistości dobrze jest sobie czasem uświadomić. Bogactwo nie jest dane raz na zawsze, wystarczy osiąść na laurach i przestać się rozwijać. Sytuacja Hiszpanii, która zachłysnęła się ogromną ilością złota przywożonego z Nowego Świata, a którego napływ zgasił chęć do rozwoju rodzimej produkcji (po co produkować, skoro można kupić?), wydaje się być podobna do obecnie obserwowanej przez nas zdumiewającej skłonności do przepychu w krajach opartych na wydobyciu i sprzedaży ropy. Czarne złoto wszak musi się kiedyś skończyć.

Dużo w tej książce wnikania w najdrobniejszy szczegół i przypisywania wagi do rzeczy z pozoru błahych. Dobrze to czy źle, ocenić trzeba samemu. Nie wszyscy oczywiście zgadzają się z Landesem, on sam w zabawny niekiedy sposób opisuje swoje potyczki z innymi badaczami. Podoba mi się natomiast w jego postawie to, że nie staje się niewolnikiem tzw. “poprawności politycznej” w opisywaniu wpływu kultury na rozwój gospodarki. Autor przyłożył się do pracy o czym świadczy bogactwo przypisów, odsyłaczy do kolejnych pozycji związanych z tym tematem.

David S. Landes – Bogactwo i nędza narodów
Wydawnictwo MUZA
2008

2 Comments do tego wpisu:

  1. Miliony żyją w nędzy. Dlaczego Polacy ubożeją? | forumemjot pisze:

    […] Ze strony http://www.tapczan.info/index.php/2010/05/12/david-s-landes-bogatwo-i-nedza-narodow/#more-948 […]

  2. Miliony żyją w nędzy. Dlaczego Polacy ubożeją? | forumemjot pisze:

    […] PS2. Grafika wprowadzająca pochodzi z: http://www.tapczan.info/index.php/2010/05/12/david-s-landes-bogatwo-i-nedza-narodow/#more-948 […]